Bidden is afstemmen op Gods missie
‘Waarom bidden jullie niet méér? Jullie bidden te weinig en missen de urgentie.’ Dat is de ongezouten mening van een broeder met een migratieachtergrond. Hij is voorganger in een levendige interculturele kerk en ziet de worsteling van Nederlandse kerken in een geseculariseerde samenleving. Ik weet natuurlijk niet hoe het gesteld is met jouw gebedsleven, maar de woorden van deze voorganger raken mij. Zelf werkzaam als adviseur voor missionaire projecten kom ik zowel bij missionaire pioniersplekken als bij ‘gewone’ Nederlandse kerken. We zoeken voor de uitdagingen die we tegenkomen graag naar richting en goed beleid, maar onze broeder wijst ons op de kern: heb je gebeden? Heb je veel en intens gebeden? Gaat de missie van de kerk, Gods missie, je aan het hart? En spreek je erover met God? In dit artikel wil ik een paar dingen zeggen over de rol van gebed in de missie van de kerk, daarbij geïnspireerd door wat ik tegenkom in het missionaire werkveld.
We wisselden vergaderavonden af met een aparte avond voor gebed
‘Bij de start van mijn pionierswerk zijn we als team begonnen met een vaste gebedsavond.’ Aan het woord is Mark van Leeuwen, pionier in Rotterdam. ‘Ik weet nog goed hoe ons kerkplantingsproject begon, zo’n tien jaar geleden. Een enthousiaste groep mensen, een beetje hyper ook, kwam bij elkaar, en het eerste wat we besloten was om in de aanloopfase twee van de vier maandelijkse teammeetings te besteden aan gebed. We baden natuurlijk ook op de andere avonden, waarin we bezig waren met de inhoudelijke kant van de pioniersplek. Maar heel bewust wisselden we deze vergaderavonden af met een aparte avond voor gebed. Dit hebben we de hele aanloopfase volgehouden, negen maanden lang.’ Mark is ervan overtuigd dat dit ritme van de ene week een teammeeting en de andere week een uur samen bidden tot God, hen heeft gebracht waar ze nu staan als gemeenschap.
Het is belangrijk om je steeds weer bewust op God te richten
Bidden is in balans blijven
Ook voor de New Yorkse kerkplanter Tim Keller is gebed cruciaal: ‘Zonder gebed ga je kapot als pionier. Als je succes hebt, ga je denken dat jij geweldig bent. Als je faalt, dan stort je hele wereld in. Alleen door gebed blijf je als mens in balans: op God gericht en niet op je eigen zwakte of kracht.’ Missionair werk is onzeker, hard werken met vaak minimaal resultaat, als je menselijk kijkt. Om dat vol te houden, heb je niet genoeg aan je eigen motivatie en passie. Het is belangrijk om je steeds weer bewust op God te richten.
Mark vertelt hoe hij dat in de praktijk vormgeeft: ‘Ik sta expres vroeg op, zodat ik in alle rust kan Bijbellezen en bidden. In alle rust bedoel ik niet alleen letterlijk: er is in de vroege ochtend nog niemand van mijn gezin beneden. Maar belangrijker nog is de rust in mijn hoofd. Ik hoef me nog niet te concentreren op de activiteiten van die dag: mails, appjes, een preek schrijven, mensen bellen, een cursus voorbereiden en dergelijke. Het is letterlijk nog leeg in mijn hoofd en daardoor heb ik alle ruimte om me te concentreren op God. Dat eerste moment van de dag, ongeveer een uur – en mét koffie anders word ik niet wakker, dat is voor mij steeds meer een heilig moment geworden. Daar bespaar ik nooit op. Hier gebeurt voor mij het belangrijkste in mijn werk én in mijn leven. Vanuit de overtuiging dat alleen Hij mij overeind houdt op beide terreinen. In goede én in moeizame tijden.’
Nadrukkelijk bidden om de krachtige aanwezigheid van de Geest
Bidden is openstaan om Gods wil te doen
Daar is de laatste jaren het expliciete gebed om de heilige Geest bij gekomen. Mark vertelt dat hij is opgegroeid met het idee dat de heilige Geest in je leven is als je gelooft in Jezus. En dat is ook zo. Maar van theoloog Martyn Lloyd-Jones leerde hij om nadrukkelijk te bidden om de krachtige aanwezigheid van de Geest. ‘Uit ervaring kan ik zeggen dat dit mijn geloof verdiept heeft. Ik verwacht meer van God en ben minder gefocust op resultaat. En ik merk meer dan vroeger dat Hij mij bij de les houdt in het volgen van Jezus. Ik heb er eerder last van als ik weer mijn eigen pad kies. Dat is het werk van de Geest. Daar ben ik van overtuigd.’
Bidden is nodig om af te stemmen op Gods wil. Jezus leert ons bidden om ‘Gods wil op aarde zoals in de hemel’. Dat kun je heel passief inkleuren, maar je kunt je ook afvragen hoe wij Gods wil kunnen doen, net als de engelen Gods wil doen. In de pioniersgemeenschap HECHT in Den Haag kreeg de gemeenschap daarom afgelopen kerst de uitdaging mee: waar kunnen wij wat van de hemel op aarde brengen? Dat is wat bidden doet: de verbinding tot stand brengen tussen de hemel en de aarde. Zodat wij leren aansluiten bij Gods missie en zijn wil doen. God zelf is vaak al aan het werk, daar waar jij dacht iets te gaan doen. Als je dat op het spoor komt, kun je eenvoudig aansluiten bij zijn werk.
Bidden is aandacht geven
‘De meest directe vorm van evangelisatie is mensen bij God brengen door voor hen te bidden’, zegt René van Loon. René is predikant en daarnaast auteur van Lente in de kerk en Seizoenen in de kerk. ‘Adopteer mensen in je gebed, bid om bekering van buren, collega’s. “Heer, breng mensen op ons pad die we tot U mogen leiden”.’ Bidden voor iemand is een vorm van aandacht geven. Oprechte aandacht en verbinding. Aandacht geven op zielsniveau. Ik heb nog nooit meegemaakt dat iemand het niet kon waarderen als ik zei dat ik voor hem of haar zou bidden. Gebed draagt mensen. Door gebed voelen ze zich gezien, en – meest belangrijk – breng je hen rechtstreeks voor de troon van God. Bid gerust ook voor je ongelovige collega, je buurmeisje of voor de mensen die de Alphacursus in je kerk volgen. Biddend maak je deel uit van het koninkrijk van priesters waartoe we geroepen zijn.
Mensen die onbereikbaar lijken, zijn dat niet voor God!
Veel van de mensen die op het pad komen van de kerk of van andere christenen, bleken al eerder op dat spoor gezet te zijn. Ze hadden bijvoorbeeld een oma die jarenlang had gebeden om geloof. En steeds vaker geldt ook voor ‘gewone’ Nederlanders, wat eerder al gold voor moslims: dat er veel getuigenissen zijn over visioenen, dromen en wonderen. René vertelt dat van de vier mensen die in zijn Rotterdamse wijkgemeente dit jaar belijdenis deden, twee tot geloof zijn gekomen door bovennatuurlijke ervaringen. Dat is een geweldige stimulans om te bidden! Mensen van wie wij denken dat ze onbereikbaar zijn, zijn dat niet voor God!
God wil zijn missie samen met ons uitvoeren
Missionaire kerk is biddende kerk
Het goede nieuws van God wordt met de komst van Jezus kernachtig verwoord: God met ons. En ook als Jezus zijn leerlingen voorbereidt op hun grote opdracht klinkt het: ‘Ik ben met jullie, alle dagen.’ Jezus met ons. God wil zijn missie samen met ons uitvoeren. Hij kan natuurlijk ook zonder ons. Maar Hij wil het mét ons. Zonder zijn Geest die voor de verbinding zorgt en zonder continue afstemming over de missie en de stand van zaken in de hemelse regiekamer lopen we al snel in de weg, of zijn we met iets anders bezig. Dus laten we de oproep van onze Afrikaanse broeder ter harte nemen en méér gaan bidden. Er zijn zoveel mensen in ons land die Jezus niet kennen als hun redder. Laten we voor hen bidden, laten we zoeken om Gods wil te doen, om daar te zijn waar God ons kan gebruiken, en zo samen mee te doen in Gods missie.
Gienke Boersma-Vreugdenhil is adviseur bij MissieFonds, een kerkelijke commissie die steun verleent aan missionaire en steunbehoevende kerken, en is werkzaam bij Verre Naasten als coördinator Partners en Programma’s